Bartonella to gram ujemna bakteria tlenowa bytująca wewnątrz komórek, która namnaża się co 21 godzin. Jest jedną z najczęściej występujących koinfekcji Borrelii. Przenoszona jest przez kleszcze, komary, meszki, pająki, muchy, koty, psy. Może występować w nużeńcach oraz wszach i pchłach. Istnieje także możliwość zarażenia się poprzez wtarcie w skórę wydalin zakażonych owadów, np. pcheł oraz od kręgowców takich jak gryzonie, koty, psy, jelenie poprzez ugryzienie, zadrapanie czy kontakt ze śliną.
Po dostaniu się do organizmu, w pierwszej kolejności zajmuje erytrocyty, śledzionę, wątrobę i szpik kostny. Poprzez wejście do erytrocytów pozbawia je substancji odżywczych w tym żelaza, którego potrzebuje, a w erytrocytach jest ok. 65% całego żelaza w organizmie.
Pierwsze objawy pojawiają się między od 2 tygodni do 2 miesięcy od zakażenia. Przebieg zakażenia i jej objawy mogą być różne różnorodne, począwszy od łagodnych do zagrażających życiu infekcji. Pierwszymi symptomami infekcji mogą być objawy grypopodobne, takie jak gorączka, dreszcze, uczucie ogólnego rozbicia. W późniejszej fazie zwiększona pobudliwość ośrodkowego układu nerwowego – drażliwość, niepokój, roztrzęsienie, bezsenność, lęki, złe samopoczucie, zmęczenie, zaburzenia czucia skórnego a nawet napady drgawek. Może prowadzić także do zaburzeń poznawczych i splątania umysłowego. Po pewnym czasie zanikają, a pojawią się na nowo wówczas, gdy układ immunologiczny zostanie osłabiony np. po przebyciu różnego rodzaju chorób, ale także w stanach bardzo wysokiego stresu.
Samych odmian bartonelli jest wiele. W badaniach naukowych potwierdzono ponad 30 gatunków np. henselae (choroba kociego pazura), quintana, elizabethae, clarridgeiae, koehlerae, vinsonii, washoensis –wszystkie wywołują podobne objawy. Dwie pierwsze diagnozowane są najczęściej. Wynika to z faktu, iż badania z krwi uwzględniają tylko kilka najczęstszych występujących odmian bartonelli, dlatego testy w ich kierunku zazwyczaj są negatywne. Bartonella blokuje układ odpornościowy i produkcję przeciwciał na samą siebie, a także przeciwciał na inne infekcje pochodzenia odkleszczowego u ludzi. Dlatego należy pamiętać, że wynik negatywny nie wyklucza infekcji, natomiast pozytywny jest bezdyskusyjny.
Charakterystyczne dla bartonellozy są:
- poranne bóle stóp (zwłaszcza podeszwy)
- czerwone lub sine podłużne smugi przypominające zadrapania, podobne do rozstępów
Inne objawy:
- utrzymująca się lekka gorączka
- problemy neurologiczne: zawroty głowy, zaburzenia funkcji kognitywnych, lęki, depresje, wahania nastrojów, porażenia nerwów twarzowych, śpiączka, demielinizacja, zapalenia rdzenia kręgowego, nerwobóle, parestezje (pieczenie, kłucia, mrowienia, palenia skóry), niepokój, upośledzenie motoryczne, psychoza, halucynacje, przejściowe niedowłady, skurcze mięśni, sztywność stawów, zmiany w białej istocie mózgu, drżenia, zmniejszenie wrażliwości dotykowej
- problemy oczne: zaczerwienienie oka, uczulenie na światło, uczucie czegoś pod powiekami, zwiększona produkcja łez, niewyraźne widzenie, zapalenie spojówek, zapalenie nerwu wzrokowego, męty ciała szklistego, uszkodzenia siatkówki, zapalenie błony naczyniowej oka, zmiany naczyniowe, oderwanie siatkówki, zapalenie naczyniówki, ropnie, krwotoki z siatkówki, nagle utraty wzroku, zapalenie nerwu wzrokowego, zaburzenia widzianych kolorów, zaburzenia kontrastu widzenia, może wywoływać kataraktę
- problemy uszne: zapalenie ucha środkowego, halucynacje słuchowe, zaburzenia błędnika
- problemy z układem urologicznym: trudności w opróżnianiu pęcherza, ból moczowo-płciowy, zapalenia kłębuszków nerkowych (zazwyczaj pojawia się krew w moczu),uszkodzenia nerek.
- anemia
- zmęczenie
- zapalenie wątroby, śledziony
- ruchomość stawu łokciowego i barkowego
- ból brzucha, ból w podbrzuszu, zapalenie żołądka
- bóle mięśniowe
- bóle stawów
- bóle kości długich np. piszczeli
- chłoniaki węzłów chłonnych oraz zapalenie węzłów chłonnych zwłaszcza w miejscu zadrapania/ukąszenia
- bóle gardła
- podskórne guzki na kończynach,
- czerwone brodawkowate wykwity
- problemy z układem urologicznym: trudności w opróżnianiu pęcherza, ból moczowo-płciowy, zapalenia kłębuszków nerkowych (zazwyczaj pojawia się krew w moczu),uszkodzenia nerek.